ورزش بعد از عمل فتق | باید ها و نباید ها

بسیاری از افراد با مشکل فتق ناف روبرو می‌شوند. این عارضه که انواع مختلفی دارد، به دلایل متنوعی از جمله ضعف عضلات شکمی یا افزایش فشار در ناحیه شکم به وجود می‌آید. اگر چه این بیماری ممکن است ناراحت‌کننده باشد، اما اطمینان میدهم که هر نوع فتقی که داشته باشید، امکان درمان آن وجود دارد.که اکثرا راه حل ان عمل فتق میباشد.

در مقاله حاضر، به طور دقیق به موضوع عمل فتق ناف پرداخته‌ایم و علت‌ها، علائم و درمان‌های مختلف را بررسی کرده‌ایم. همچنین، به تعدادی از ورزش‌های مفید برای تقویت عضلات شکمی و کاهش فشار در ناحیه فتق پرداخته‌ایم.

ورزش‌هایی همچون تمرینات تقویت عضلات محوری، حرکات کنترلی و یوگا می‌توانند بهبود وضعیت این بیماری کمک کرده و در درمان این مشکل مؤثر میباشند. از طرف دیگر، همراهی با یک پزشک یا متخصص توصیه شده است تا درمان مناسب و تنظیم برنامه ورزشی مناسب برای شما تدارک دیده شود.

فتق ناف چیست؟

فتق یا همان Hernia، یک بیماری است که ناشی از بیرون زدگی یکی از اعضای داخلی بدن از یک نقطه ضعیف در دیواره عضلانی اطراف آن است. به طور ساده‌تر، زمانی که بخشی از اعضای بدن، مانند روده، از طریق یک نقطه ضعیف در دیواره عضلانی پاره شده و به فضای دیگری از بدن فرو می‌رود، این بیماری رخ می‌دهد. این موضوع می‌تواند به تورم و بیرون زدگی در ناحیه مورد نظر منجر شود و ممکن است نیاز به درمان داشته باشد تا از عوارض جدی‌تری جلوگیری شود.

همچنین، عوامل مختلفی می‌توانند باعث ایجاد یک این بیماری شوند، از جمله ضعف عضلات شکمی، فشار زیاد در ناحیه شکمی به علت باروری، قوس بزرگ شکمی، یا حتی فشار زیادی که به علت بلند شدن‌اشیاء سنگین وارد می‌شود. این بیماری معمولاً با علائمی مانند درد و تورم در ناحیه مورد نظر همراه است.

درمان این بیماری ممکن است به وسیله دارو‌ها، تغییرات در رژیم غذایی و ورزش‌های خاص یا حتی عمل فتق انجام شود، به تناسب موقعیت و شدت این بیماری . استفاده از روش‌های غیرعمل فتق برای فتق‌های کوچک ممکن است به عنوان یک گزینه مؤثر و کم‌خطر مطرح شود، در حالی که فتق‌های بزرگتر یا مشکل‌ساز ممکن است نیاز به عمل فتق داشته باشند.

مشاوره با یک پزشک متخصص اهمیت بسیاری در تشخیص و درمان فتق دارد. او می‌تواند با بررسی دقیق وضعیت شما، به شما راهنمایی کند تا بهترین گزینه درمانی برای شما را انتخاب کنید و از عوارض جانبی جلوگیری شود.

انواع مختلف فتق:

این بیماری می‌تواند در اعضای مختلف بدن ایجاد شود و این بیماری دارای انواع متعددی است، هر کدام با ویژگی‌ها و روش‌های درمانی خاص خود. بر اساس محل وقوع، این بیماری به انواع زیر تقسیم می‌شود:

۱. فتق کشاله رانی: در این بیماری ، برجستگی معمولاً در ناحیه کشاله ران یا درون کیسه بیضه ایجاد می‌شود و در مردان شایع‌تر از زنان است.

۲. فتق رانی: این برجستگی معمولاً در قسمت بالای ران ایجاد می‌شود و در زنان شایع‌تر از مردان است.

۳. فتق نافی: در این بیماری ، بیرون‌زدگی معمولاً در اطراف ناف بروز می‌کند و تنها زمانی رخ می‌دهد که عضلات اطراف ناف ضعیف شوند و نتوانند این ناحیه را پشتیبانی کنند.

۴. فتق برشی: این بیماری معمولاً به علت عمل فتق ایجاد می‌شود و بدون ارتباط با ضعف عضلات بدن است. این بیماری ممکن است پس از انجام عمل فتق بر روی جداره شکم به دلیل جدایی عضلات از هم ایجاد شوند.

تشخیص و درمان درست این بیماری بسیار مهم است، بنابراین اگر شما یا کسی اطرافیانتان علائم این بیماری را تجربه می‌کنید، بهتر است به یک پزشک مراجعه کنید تا تشخیص صحیح گرفته شود و برنامه درمانی مناسب ترتیب داده شود.

چطور متوجه شویم که دچار بیماری فتق شده‌ایم؟

اگر در اطراف کشاله ران احساس درد دارید و این درد با بلند کردن‌اشیاء سنگین یا حرکت به سمت جلو تشدید می‌شود، این ممکن است یکی از نشانه‌های ابتلا به این بیماری باشد. همچنین، اگر با لمس کردن، برجستگی در کشاله ران یا کیسه بیضه را متوجه شوید و دردی احساس کنید، این نیز یکی از علائم ممکن ابتلا به این بیماری است. در کودکان، وجود برجستگی بدون درد نیز می‌تواند یکی از نشانه‌های این بیماری باشد.

مهم است به یاد داشته باشید که هر توده‌ای نتیجه این بیماری نیست. اگر توده و برجستگی در بدنتان با خم شدن، سرفه کردن یا بلند کردن‌اشیاء سنگین بزرگ‌تر شود، ممکن است دچار این بیماری شده باشید. در کودکان همچنین، اگر با سرفه یا گریه‌کردن، حجم توده بزرگ‌تر شود، این نیز نشان‌دهنده این بیماری است؛ البته تشخیص قطعی باید توسط پزشک داده شود.

در صورت تشخیص این بیماری ، مهم است به دقت از پزشک متخصص مشاوره بگیرید. او می‌تواند با انجام بررسی‌های فیزیکی و تشخیص تصویری، مشخص کند که آیا واقعاً این بیماری دارید یا نه، و سپس برنامه درمانی مناسب را برای شما تعیین کند.

به علاوه، برای جلوگیری از تشدید این بیماری یا جلوگیری از ایجاد این بیماری جدید، ممکن است پزشک به شما توصیه‌هایی ارائه کند. این شامل تغییر در رژیم غذایی، اجتناب از بلند کردن‌اشیاء سنگین، استفاده از روش‌های مناسب برای بلند کردن‌اشیاء، و انجام تمرینات تقویتی مخصوص عضلات شکمی و ناحیه کشاله ران می‌شود.

بنابراین، در صورت تجربه علائم این بیماری یا توده‌های غیرعادی در بدن، بهتر است بدون تأخیر به پزشک مراجعه کنید تا تشخیص صحیح و درمان مناسب را دریافت کنید.

عواملی که باعث بروز بیماری فتق می‌شود:

این بیماری ممکن است بدون هیچ علت و پیش‌زمینه مشخصی از بدو تولد همراه با شما باشد، به این بیماری فتق خودرو یا کانژنیتال گفته می‌شود. همچنین، می‌تواند به مرور زمان و با ضعف دیواره شکمی ایجاد شود، به ویژه اگر فشار زیادی به این نواحی ضعیف وارد شود.

فشار زیاد به نواحی ضعیف دیواره شکمی، از جمله بلند کردن‌اشیاء سنگین یا حملات سنگین، می‌تواند خطر افزایش این بیماری را افزایش دهد. همچنین، بارداری نیز می‌تواند با فشار بیشتر به عضلات شکم و ضعیف‌تر شدن این عضلات، یکی از علل بروز این بیماری باشد.

علاوه بر این، برخی عوامل دیگر نیز می‌توانند خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهند، از جمله:

۱. ژنتیک: در برخی افراد، وجود این بیماری ممکن است به دلیل عوامل ژنتیکی و ارثی باشد. اگر فردی در خانواده شما این بیماری داشته باشد، احتمال ابتلا به این بیماری در شما نیز افزایش می‌یابد.

۲. عوامل زندگی: سبک زندگی نیز می‌تواند تأثیرگذار باشد. برای مثال، افرادی که کار‌های سنگینی انجام می‌دهند یا ورزش‌هایی انجام می‌دهند که فشار زیادی بر دیواره شکمی وارد می‌کند، بیشتر در معرض خطر این بیماری قرار دارند.

۳. سن: با پیر شدن، عضلات بدن به طور کلی ضعیف‌تر می‌شوند، این موضوع می‌تواند باعث افزایش خطر ابتلا به این بیماری شود.

۴. عوامل بیولوژیکی: برخی وضعیت‌ها مانند چاقی، سرعت رشد زیاد در دوره‌های زمانی کوتاه، یا افزایش فشار در ناحیه شکمی به علت افزایش فشار در داخل شکم (مانند یبوست یا زایمان) نیز می‌توانند به بروز این بیماری کمک کنند.

۵. بارداری: در دوره بارداری، فشار زیادی بر دیواره شکمی وارد می‌شود که می‌تواند منجر به ضعف این عضلات و در نتیجه بروز این بیماری شود.

۶. سرفه مزمن: سرفه مزمن و شدید می‌تواند فشار زیادی به دیواره شکمی وارد کند که در نتیجه این بیماری ایجاد شود.

۷. یبوست مزمن: یبوست و فشار طولانی مدت بر دیواره شکمی نیز می‌تواند عامل بروز این بیماری باشد.

۸. آب‌آوردگی شکم: وجود مایع در ناحیه شکمی می‌تواند فشار اضافی به دیواره شکمی ایجاد کند و موجب بروز این بیماری شود.

۹. جراحی‌های شکمی: عمل جراحی در ناحیه شکم می‌تواند عوارض جانبی از جمله این بیماری را به همراه داشته باشد.

۱۰. استفراغ مکرر و شدید: استفراغ‌های مکرر و شدید می‌توانند فشار زیادی به دیواره شکمی وارد کنند و باعث بروز این بیماری شوند.

در نظر داشته باشید که این فهرست کامل نیست و عوامل دیگری نیز می‌توانند به بروز این بیماری کمک کنند.

با توجه به این عوامل، اهمیت پیشگیری از این بیماری و حفظ سلامتی عضلات شکمی و دیواره شکمی بیشتر مشخص می‌شود. این شامل توجه به سبک زندگی سالم، اجتناب از فشار‌های زیاد بر دیواره شکمی، و انجام تمرینات تقویتی منظم مخصوصاً در ناحیه شکم می‌شود.

درمان بیماری فتق:

فتق‌هایی مانند فتق شکمی در کودکان که به طور خودبه‌خود بهبود می‌یابند، معمولاً نیازی به درمان خاص ندارند. اما در موارد بیشتر، این بیماری‌ها نیاز به درمان دارند و عمل فتق  معمولاً راهکار اصلی درمانی است که برای حل مشکل انتخاب می‌شود.

در عمل فتق ، پس از بیهوشی موضعی یا عمومی، یک شکاف در دیواره شکم ایجاد می‌شود. سپس عضلات و بافت‌های مختلف به هم نزدیک می‌شوند و روده به محل اصلی خود بازمی‌گردانده می‌شود. این روش عمل فتق کمترین احتمال بازگشت مجدد این بیماری را دارد.

در برخی موارد که این بیماری نسبتاً کم‌اهمیت است، ممکن است متخصصان از فتق‌بند استفاده کنند تا فشاری به ناحیه بیرون‌زده وارد کنند و آن را به جا بندازند. اما باید توجه داشت که این روش تنها در موارد خیلی خفیف مؤثر است و برای موارد جدی‌تر، عمل فتق لازم است.

علاوه بر عمل فتق ، ورزش‌های خاصی می‌توانند به پیشگیری و کمک به درمان این بیماری کمک کنند. این ورزش‌ها معمولاً برای تقویت عضلات شکم و پشت مناسب هستند.

در نهایت، همانطور که اشاره کردید، پیشگیری از بروز این بیماری از اهمیت بالایی برخوردار است. این شامل حفظ وزن سالم، اجتناب از فشار‌های زیاد بر دیواره شکمی، انجام ورزش منظم و اهمیت دادن به سلامتی عمومی بدن می‌شود.

درمان فتق ناف با ورزش:

ما پیشنهاد می‌دهیم با انجام تمرینات قدرتی و تمریناتی که برای تقویت هسته بدن طراحی شده‌اند، عضلات شکمی خود را تقویت کرده و از بروز این بیماری پیشگیری کنید. تمریناتی مانند پلاک، شیلد، کرانچ و پوشش متعددی را برای این هدف معرفی می‌کنیم. همچنین تمریناتی مانند تمرینات تعادلی و تمرینات اصلاحی کمک می‌کنند تا عضلات هسته بدن شما بهبود یابند و از بروز این بیماری جلوگیری شود. این تمرینات همچنین می‌توانند به افزایش استحکام عضلات کمک کرده و به حفظ سلامتی کلیه مناطق بدن کمک کنند.

۱. پلانک:

روش انجام حرکت پلانک به این صورت است:

۱. در ابتدا روی زمین دراز بکشید و شکمتان را به داخل جمع کنید.

۲. سپس دست‌های خود را در دو طرف قفسه سینه قرار دهید و کف دست‌های‌تان را روی زمین بگذارید.

۳. بدن‌تان را صاف کرده و نوک پنجه پا را روی زمین قرار دهید. با فشار دادن کف دست، سعی کنید بالاتنه‌تان را بالا نگه‌دارید. هم‌زمان عضلات شکمی را نیز منقبض کنید.

۴. حرکت پلانک را برای مدت زمان مشخصی حفظ کنید و براساس پیشرفت خود، مدت زمان آن را بیشتر کنید.

۵. نکته مهم: اگر در ابتدا انجام حرکت پلانک برای‌تان دشوار است، می‌توانید زانوهای‌تان را روی زمین قرار دهید و آن را تکرار کنید تا این حرکت برای‌تان ساده‌تر شود. در هر صورت این ورزش مناسب این بیماری را انجام دهید.

۲. پلانک پهلو:

به این حرکت، پلانک پهلو یا پلانک ساید نیز گفته می‌شود. روش انجام این حرکت به این صورت است:

۱. در ابتدا مانند حرکت پلانک کامل، روی زمین دراز بکشید و به پهلو بچرخید، به‌طوری‌که وزن بدنتان روی کف دست و پهلو‌های شما باشد.

۲. با وارد آوردن فشار بر کف دست‌ها و بازو‌ها، سعی کنید بدن‌تان را بالا ببرید تا خط مستقیمی از سر تا پا ایجاد شود.

۳. دست دیگر را بالای سر ببرید و همانند تصویر، بدن‌تان را صاف کنید. این باعث تقویت عضلات پهلو، کمر و شکم می‌شود.

۴. حرکت پلانک پهلو را در مدت زمان مشخصی حفظ کنید و با پیشرفت خود، مدت زمان تمرین را نیز بیشتر کنید.

این حرکت علاوه بر تقویت عضلات شکم و پشت، به تقویت عضلات پهلویی و کمری نیز کمک می‌کند.

۳. حرکت شکم با غلتک:

روش انجام حرکت مناسب این بیماری با استفاده از حوله یا هر جسم غلتان دیگری به این صورت است:

۱. در ابتدا، بر روی زانو‌های خود قرار بگیرید و سعی کنید وزن‌تان را روی ساق پا‌های خود بیندازید تا در موقعیت شروع آماده شوید.

۲. از ناحیه لگن به سمت جلو خم شوید و حوله یا جسم غلتان را با دست بگیرید. در این مرحله، بدن شما باید در موقعیتی شبیه به حرکت شروع از وضعیت خوابیده باشد.

۳. با استفاده از قدرت عضلات شکم و لگن، سعی کنید حوله یا جسم غلتان را به حرکت بیندازید و بدن‌تان را روی زمین صاف کنید. در این مرحله، عضلات شکمی شما به طور حسابی درگیر خواهند شد و این کار به تقویت این عضلات کمک می‌کند.

۴. برای برگشتن به حالت اولیه، از قدرت عضلات لگن استفاده کنید و به آرامی حوله یا جسم غلتان را به موقعیت شروع بازگردانید.

این حرکت علاوه بر تقویت عضلات شکم، به تقویت عضلات لگن و لگنی نیز کمک می‌کند و یک تمرین کاربردی برای تقویت مرکز بدن است.

۴. حرکت پل باسن:

روش انجام حرکت به این شکل است:

۱. به پشت دراز بکشید و زانو‌ها را خم کنید تا پا‌هایتان در زمین قرار بگیرند.

۲. کف پا‌ها را روی زمین قرار دهید و آن‌ها را به عرض لگن باز کنید.

۳. دست‌های‌تان را در کنار بدن قرار داده و کف دست‌ها را روی زمین بگذارید.

۴. هم‌زمان با فشار کف پا‌ها به زمین، سعی کنید لگن‌تان را تا جایی که می‌توانید بالا بکشید. این باعث تقویت عضلات پشت بازو، شکم و پشت میانی می‌شود.

۵. با انقباض عضلاتِ کناریِ ران، سعی کنید از باز شدن پا‌ها از هم، جلوگیری کنید. این حرکت علاوه بر تقویت عضلات لگن و پشت بازو، به تقویت عضلات مرکزی نیز کمک می‌کند.

۶. عضلات خود را آزاد کرده و به‌آرامی کمرتان را پایین بیاورید تا دوباره به حالت اولیه برگردید و روی زمین قرار بگیرید.

۷. حرکت را تکرار کنید، در هر بار تلاش کنید تعداد تکرار‌ها و مدت زمان حفظ حرکت را افزایش دهید.

۵. اسکوات با دمبل:

روش انجام حرکت با استفاده از دمبل به این صورت است:

۱. یک دمبل را به صورت عمودی با هر دو دست بگیرید و آن را به دستان خود نزدیک کنید. مطمئن شوید که دمبل به طور ثابت و استوار در دستانتان قرار دارد.

۲. پا‌ها را کمی بیشتر از عرض لگن باز کنید تا پایستایی بیشتری در حین انجام حرکت داشته باشید.

۳. هم‌زمان با شروع حرکت اسکوات و خم‌کردنِ زانو، عمل دَم را انجام دهید. برای انجام این کار، دمبل را به سمت پشت بدن ببرید و در عین حال بدنتان را به طرف پایین فشار دهید. سعی کنید عضلات لگن، چهار سر ران و سرینی را درگیر کنید و تنش دهید.

۴. با فشار برروی کف پا، عمل بازدم را انجام دهید و پا‌ها را صاف کنید. در این مرحله، دمبل را به سمت پایین بیاورید و بدنتان را به حالت‌ایستاده برگردانید.

۵. این حرکت را چالشی‌تر کنید و به تعداد مورد نظر تکرار کنید. حتماً توجه داشته باشید که در طول انجام حرکت، حرکت را با کنترل و تمرکز بالا انجام دهید تا از آسیب‌های ممکن جلوگیری کنید.

چند روز بعد عمل فتق می‌توان ورزش کرد؟

با توجه به اهمیت مراقبت‌های پس از عمل فتق ، توصیه می‌شود که فعالیت‌های فیزیکی را با احتیاط و به تدریج آغاز کنید. پس از عمل فتق ، عموماً به شخص مدت زمان ۴ تا ۶ هفته زمان استراحت تا زمانی که پزشک تأیید کند ورزش ایمن است را توصیه می‌کنند. همچنین، برای شروع فعالیت‌های ورزشی پس از این مدت، بهتر است با ورزش‌های سبک و کم‌ترین فشار بر بخش‌های زیربطری شروع کنید. اما این موارد به شرایط جسمانی هر فرد بستگی دارد، بنابراین پیشنهاد می‌شود قبل از شروع هر گونه فعالیت ورزشی، با پزشک خود مشورت کنید.

سخن پایانی:

این مطلب متناسبی راجع به اهمیت و شیوع این بیماری ارائه می‌دهد و همچنین به علائم و روش‌های درمان آن اشاره می‌کند. همچنین، با معرفی تعدادی از ورزش‌های مناسب برای درمان این بیماری ، این مطلب به خوانندگان کمک می‌کند تا بهبودی و تسریع در فرآیند درمان را تجربه کنند.

exercise after surgery