گرفتگی عضلات پشت علل متعددی مانند کشیدگی عضلانی، فعالیت ورزشی یا مشکلات آناتومی میتواند داشته باشد. برای درمان گرفتگی عضلات پشت ، میتوان از روشهای خانگی، حرکات کششی یا قرص گرفتگی عضلات پشت استفاده کرد.
بسیاری از افراد مبتلا به کمردرد یا سیاتیک، این درد را بهعنوان گرفتگی عضلات کمر یا اسپاسم کمر توصیف میکنند. این حالت ممکن است به صورتی خفیف ظاهر شود که احساسی مانند فشار آرامی به یک طرف ستون فقرات را دریافت کنید. همچنین ممکن است شدت درد بیشتری داشته باشد که باعث محدودیت در نشستن، ایستادن یا راهرفتن طبیعی شما شود.
گرفتگی عضلات چیست؟
اسپاسم عضلانی یا گرفتگی عضلات پشت، حالتی است که با گرفتگی ناگهانی و غیرارادی عضلات کمر همراه است. افراد معمولاً احساس میکنند که یک یا چند ماهیچه در ناحیه مورد نظر سفت شده است. گاهی این احساس به قدری شدید میشود که موجب محدودیت حرکت عادی فرد میشود. این وضعیت گاهی به نام “گره عضلانی” نیز شناخته میشود. برخی از افراد مبتلا به گرفتگی عضلات کمر به دلیل درد ناشی از گرفتگی در حین خم و راست شدن مشکل دارند.
علائم گرفتگی عضلات پشت
احساسات و علائم رایجی که هنگام گرفتگی عضلات پشت احساس میشود، ممکن است شامل موارد زیر باشد:
۱. درد در کمر در یک یا هر دو طرف.
۲. انقباض غیرارادی (اسپاسم یا گرفتگی) عضله که ممکن است با درد ماهیچهای در این ناحیه همراه باشد.
۳. احساس سفتی در کمر و کاهش دامنه حرکتی، که ممکن است با مشکل در تحرک و مشکل در خم کردن ستون فقرات همراه باشد.
۴. ضعف عضلانی که ممکن است با ناتوانی در نحوه صحیحایستادن همراه باشد.
۵. گاهی این گرفتگی عضلات پشت میتواند باعث احساس درد در باسن و ران شود.
۶. هنگامی که احساس درد واقعاً شدید شود، ممکن است با درد عصبی، بیحسی و سوزنسوزن شدن که به سمت یک یا هر دو پا منتشر میشود، همراه باشد.
علل گرفتگی عضلات کمر
گرفتگی عضلات کمر میتواند در هر زمانی و در هر فردی رخ دهد، این فهرست تنها یک نمونه از عواملی است که ممکن است به گرفتگی عضلات پشت منجر شود، و هر فردی ممکن است عوامل خاص و شخصی برای آن داشته باشد. اما برخی از علل شایع این اسپاسم عضلانی عبارتند از:
۱. کشیدگی یا اسیب عضلانی:
اسپاسم عضلانی پشت میتواند در نتیجه هر نوع فشار یا آسیب به بافتهای نرم کمر از جمله عضلات، رباطها و تاندونها رخ دهد. بهعنوانمثال، بلندکردن اجسام سنگین و همچنین ورزشهایی که شامل حرکات ناگهانی و تکراری هستند، از علل شایع اسپاسم عضلانی در پشت هستند. بااینحال، هر نوع فعالیتی که فشار بیش از حد بر عضلات کمر وارد کند، میتواند منجر به آسیب و در نتیجه اسپاسم عضلانی شود. قوز کمر که ناشی از بد نشستن است نیز از علل آسیب به کمر و ایجاد گرفتگی عضلات کمر است.
۲. مشکلات اساسی در اناتومی ستون فقرات شما:
اگر متوجه شدید که اسپاسم کمر شما بهتر نمیشود یا اگر به طور مکرر در همان ناحیه پشت شما اتفاق میافتد، ممکن است یک مشکل زمینهای در ستون فقرات خود داشته باشید، مانند فتق دیسک، تنگی ستون فقرات، آرتریت یا سایر موارد.
گرفتگی عضلات کمر معمولاً در اثر کشیدگی یا آسیب عضلانی، آسیب فیزیکی، ورزش، ضعف عضلات پشت، بد نشستن، و مشکلات آناتومی بدن ایجاد میشود.
۳. ضعف عضلات پشت:
عضلات قوی شکم و پشت میتوانند به سلامت کمر کمک کنند و از گرفتگی عضلات پشت جلوگیری کنند. عضلات قوی در این ناحیه میتوانند فشار و استرس را بهتر تحمل کرده و استقامت بیشتری را ارائه دهند، که باعث کاهش احتمال ایجاد اسپاسم عضلانی میشود. از طرف دیگر، عضلات ضعیف یا کم توان میتوانند به راحتی آسیب ببینند و منجر به اسپاسم عضلانی کمر شوند، زیرا این عضلات نمیتوانند به طور کافی فشار و استرس را تحمل کنند و از دست دادن توانایی ایجاد پشتیبانی و استقامت مناسب را تجربه میکنند. بنابراین، تقویت عضلات شکم و پشت از اهمیت بسیاری برای حفظ سلامت کمر برخوردار است.
۴. گرفتگی عضلات پشت بعد از ورزش:
ورزشکاران تفریحی و رقابتی معمولاً گرفتگی عضلات مرتبط با ورزش را تجربه میکنند. این نوع گرفتگی عضلانی معمولاً در طی یا مدت کوتاهی پس از ورزش در افراد سالمی که هیچ بیماری زمینهای ندارند، رخ میدهد.
سایر دلایل معمول گرفتگی عضلات کمر شامل
۱. بد نشستن.
۲. کمآبی بدن، بهویژه در ورزشکاران و بدنسازان.
۳. نداشتن ورزش و فعالیت بدنی کافی.
۴. رگ به رگ شدن در ناحیه کمر.
۵. آسیبهای عصبی مانند آسیب به عصب سیاتیک.
۶. آسیب به دیسکهای مهرهای یا بهاصطلاح دیسک کمر.
۷. استرس و اضطراب.
۸. شکستگی استخوانهای کمر.
۹. آرتروز کمر.
۱۰. مشکلات ستون فقرات مانند اسکولیوز یا انحراف آن.
راههای درمان گرفتگی عضلات پشت
به نقل از medicalnewstoday، درمان گرفتگی عضلانی بستگی به علت آن دارد. در حالیکه ورزش و کشش ملایم ممکن است برای بسیاری از علل اسپاسم کمر مفید باشد و آنها را بهبود بخشد، اما ممکن است برای شرایط مزمن کافی نباشد. بسته به تشخیص، پزشک ممکن است روشهای درمانی زیر را توصیه کند:
۱. استفاده از قرص گرفتگی عضلات پشت.
۲. فیزیوتراپی.
۳. جراحی برای ترمیم دیسکهای آسیبدیده.
۴. جراحی رفع فشار از ستون فقرات.
۵. مصرف داروهای ضدافسردگی یا دیگر داروها برای مدیریت استرس یا مقابله با تأثیر درد فیزیکی بر سلامت روان.
باید توجه داشت که روشهای مختلفی برای درمان گرفتگی عضلات کمر وجود دارد، از جمله روشهای خانگی، برخی حرکات ورزشی، داروهای مسکن یا شلکننده عضلات و فیزیوتراپی. در هر صورت، مشاوره با پزشک و دریافت تشخیص و درمان مناسب از اهمیت بسیاری برخوردار است.
اقدامات اولیه برای رفع گرفتگی عضلات پشت
برای کاهش گرفتگی ماهیچههای کمر، میتوانید کارهای زیر را انجام دهید:
۱. صاف به پشت دراز بکشید و پاهای خود را بالا ببرید. این حرکت میتواند به کمک استراحت و استرچینگ عضلات کمر و تسکین فشارهای ناشی از گرفتگی کمک کند.
۲. بهآرامی نفسهای عمیق و مداوم بکشید و سعی کنید عضلات پشت خود را شل کنید. از نفسهای سطحی خودداری کنید و به جای آن نفسهای عمیق و آرام بکشید. این کار میتواند به خوبی برای آرامش و تسکین درد کمک کند.
۳. در ابتدا، برای ۲۴ تا ۷۲ ساعت از یخ استفاده کنید. از یک پوشش روی یخ استفاده کنید مثلاً دور یخ یک حوله بپیچید و هر ۱-۲ ساعت به مدت ۲۰ دقیقه استفاده کنید. این کار میتواند به کاهش التهاب و درد کمک کند.
۴. بعد از ۷۲ ساعت، میتوانید از کمپرس گرم حرارت استفاده کنید. هر ۱-۲ ساعت یکبار و هر بار به مدت ۲۰ دقیقه کمپرس گرم را روی محل گرفتگی اعمال کنید. گرما میتواند به خونرسانی بهتر به منطقه مورد نیاز و کاهش اسپاسم عضلانی کمک کند.
درمان گرفتگی عضلات پشت در خانه
کارهایی وجود دارد که شما میتوانید در خانه برای گرفتگی عضلات پشت انجام دهید؛ کارهایی مانند:
۱. ناحیه موردنظر را بهآرامی ماساژ دهید تا عضلاتی که دچار گرفتگی شدند شل شوند. ماساژ میتواند به کاهش فشارهای ناشی از اسپاسم عضلانی کمک کند و تسکین بخش باشد.
۲. از تکنیکهای آرامشبخش، مانند مدیتیشن و نفس عمیق کشیدن استفاده کنید. این تکنیکها میتوانند به کاهش استرس و تسکین درد کمک کنند و باعث آرامش عمیقتر در عضلات شوند.
۳. نوشیدن مقدار کمی آب ترشی، میتواند در عرض ۳۰ تا ۳۵ ثانیه به تسکین گرفتگی عضلات کمک کند. تصور میشود که این کار با بازگرداندن تعادل الکترولیت کار میکند و میتواند به تسکین فشارهای ناشی از اسپاسم عضلانی کمک کند.
۴. استفاده از حمام آب گرم با نمک اپسوم درون وان. این نمک حاوی منیزیم است و ترکیب آن با آب گرم میتواند باعث شل شدن عضلات، سمزدایی بدن و جلوگیری از کمبود منیزیم در بدن شما شود. این کار میتواند به تسکین درد و فشارهای ناشی از اسپاسم عضلانی کمک کند.
قرص گرفتگی عضلات پشت -داروی شلکننده عضلات پشت
داروهای تجویزی یا بدون نسخه زیادی در دسترس هستند که میتوانند اسپاسم عضلانی را تسکین دهند. انواع داروهای قرص گرفتگی عضلات پشت با اثر بر اعصاب مرکزی برای گرفتگی عضلات کمر تجویز میشوند. این گروه از داروها در کنار استراحت و فیزیوتراپی برای کمک به گرفتگی عضلانی استفاده میشوند. این داروها اغلب با ایجاد یک اثر آرامبخش یا با جلوگیری از ارسال پیغامهای درد توسط اعصاب به مغز کار میکنند.
با وجود اینکه میتوان از این دسته از داروها برای درمان گرفتگی عضلات پشت استفاده کرد، اما شواهدی مبتنی بر اینکه این داروها بهتر از داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) یا استأمینوفن عمل میکنند وجود ندارد. علاوه بر این، عوارض جانبی بیشتری نسبت به داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی یا استأمینوفن دارند. به دلیل داشتن عوارض جانبی، مصرف این داروها حتماً باید با نظر متخصص ارتوپد صورت گیرد.
متوکاربامول معروفترین قرص گرفتگی عضلات پشت است و گاهی از آن در درمان کزاز یا قفل فک نیز استفاده میشود.
عوارض جانبی رایج این داروها شامل خوابآلودگی، سرگیجه، سردرد، عصبی شدن، و کاهش فشارخون در هنگام ایستادن است.
بهترین پماد جایگزین قرص گرفتگی عضلات پشت
کرمها و پمادهای مسکن بدون نسخه ممکن است به تسکین این گرفتگی کمک کنند. پمادهایی که حاوی لیدوکائین، کافور یا منتول هستند، بهعنوان پماد برای گرفتگی عضلات کمر استفاده میشوند. این مواد مسکن، با ایجاد حس سرمایی یا گرمایی موضعی، میتوانند به کاهش درد و تسکین موقتی از اسپاسم عضلانی کمک کنند. همچنین، ژل نرمکنندهای که ساختهشده از زردچوبه و دانه کرفس باشد، نیز به کاهش درد و التهاب اسپاسم عضلانی کمک میکند و می توانند جایگزین خوبی برای قرص گرفتگی عضلات پشت باشند.
گاهی ممکن است بخواهید از داروهای بدون نسخه برای درمان گرفتگی عضلات کمر استفاده کنید. با این حال، باید توجه داشته باشید که استفاده از این داروها بدون مشاوره دارویی با یک دارؤساز یا پزشک توصیه نمیشود. بهتر است قبل از مصرف هرگونه داروی بدون نسخه، با دکتر یا دارؤساز مشورت کنید تا مطمئن شوید که مصرف آن برای شما مناسب است و با سایر داروها یا شرایط پزشکی شما تداخل ندارد.
راهی برای پیشگیری از گرفتگی عضلات کمر وجود دارد
برای پیشگیری از گره عضلانی یا گرفتگی عضلات پشت ، میتوانید از راهکارهای زیر بهرهمند شوید:
۱. حفظ وزن مناسب و سالم: اضافهوزن میتواند فشار بیشتری بر روی ستون فقرات و مفاصل شما ایجاد کند، که ممکن است باعث افزایش احتمال اسپاسم کمر شود. بنابراین، حفظ وزن مناسب و سالم با تغذیه مناسب و فعالیت بدنی منظم میتواند به پیشگیری از این مشکل کمک کند.
۲. حفظ وضعیت بدنی مناسب: قرار دادن بدن در وضعیتهای نامناسب مانند قوز کردن میتواند فشار بیشتری بر روی عضلات کمر و ستون فقرات ایجاد کند و احتمال گرفتگی عضلات پشت را افزایش دهد. بنابراین، اطمینان از حفظ وضعیت بدنی مناسب و استفاده از وسایل کمکی در صورت نیاز، میتواند ثبات و استحکام موردنیاز برای کمر را فراهم کند و این خطر را به حداقل برساند.
۳. گرمکردن و سردکردن قبل و بعد از ورزش: انجام گرمکردن و سردکردن مناسب قبل و بعد از ورزش میتواند به جلوگیری از خستگی، کشیدگی و آسیبدیدگی عضلات کمک کند. این عملیات میتواند عضلات را آماده ورزش کند و پس از آن به بازیابی سریعتر کمک کند.
۴. تأمین آب کافی: کمآبی بدن میتواند باعث گرفتگی عضلات شود. بنابراین، مطمئن شوید که به اندازه کافی آب مینوشید تا از بروز این مشکل جلوگیری کنید.
بخوانید:
بارداری و گرفتگی عضلات کمر
درد و اسپاسم عضلانی کمر ممکن است در زنان باردار به دلایل مختلفی ایجاد شود. افزایش وزن در طول بارداری، تغییرات در مرکز ثقل بدن، و فشار بیشتر بر روی عضلات و مفاصل، عواملی هستند که میتوانند منجر به گرفتگی عضلانی کمر شوند.
همچنین، انقباضات رحمی که در زمان بارداری رخ میدهند، میتوانند منجر به درد در ناحیه کمر شوند و گاهاً این درد به عنوان کمردرد تشخیص داده شود. اگر انقباضات رحمی به صورت متکرر و قوی رخ دهند، ممکن است منجر به اسپاسم عضلانی کمر شوند یا در درک درد کمر مؤثر باشند.
به عنوان یک توصیه، اگر زنان باردار احساس کنند که درد کمری آنها ممکن است به انقباضات رحمی مرتبط باشد یا در صورتی که این درد متناسب با فعالیتهایی مانند حرکت یا استراحت باشد، بهتر است با پزشک خود مشورت کنند.
چه زمانی برای گرفتگی عضلات باید به دکتر مراجعه کنیم؟
متن زیر را با کمی تغییرات بازنویسی میکنم و به مطلب اضافه میکنم:
بهطور معمول، اکثر موارد اسپاسم کمری بهبود پیدا میکنند، اما در برخی موارد، بهویژه زمانی که علائم خاصی همراه باشد، نیاز به مراجعه به پزشک دارید. در حالتهای زیر، بهتر است فوراً به پزشک متخصص مراجعه کنید:
۱. وقتی که اسپاسم کمری پس از یک ضربه شدید اتفاق میافتد.
۲. اسپاسم کمری که همراه با احساس گزگز، بیحسی، یا ضعف در یک یا هر دو پا همراه است.
۳. اسپاسم کمری که با مشکلات در ادرار یا مدفوع همراه است و نیاز به درمان فوری دارد.
۴. وقتی که اسپاسم کمری باعث محدودیت در حرکتهای روزمره میشود، مانند نشستن یاایستادن.
۵. اسپاسم کمری که همراه با تب است.
۶. اسپاسم کمری که بعد از یک یا دو هفته استراحت بهبود نمییابد.
به طور کلی، اگر هرگونه علامت نگرانیبار دارید، بهتر است به پزشک متخصص مراجعه کنید.
سخن پایانی
گرفتگی عضلات کمر به دلایل مختلفی مانند حرکت نادرست، کشیدگی، یا آسیب عضلات اتفاق میافتد و معمولاً به طور خودبخودی بهبود مییابد. اما اسپاسم پشت نیز میتواند ناشی از عواملی مثل حرکت نادرست، کشیدگی، یا آسیب عضلات باشد. مشکلات آناتومیک، فعالیتهای ورزشی نادرست یا حتی نحوه خوابیدن نیز میتوانند عاملی برای گرفتگی عضلات کمر باشند. روشهای مختلفی برای درمان این مشکل وجود دارد، اما در ابتدا میتوانید روشهای خانگی را امتحان کنید. در صورتی که علائم بیتغییر بمانند یا همراه با علائم دیگری باشند، حتماً بهتر است به پزشک یا مراکز درمانی مراجعه کنید.
برای تشخیص دقیقتر و درمان مناسب اسپاسم عضلات کمر، بهتر است به متخصص ارتوپد مراجعه کنید. دکتر ارتوپد و فیزیوتراپیست میتوانند با شما همکاری کرده و به شما در بهبود این مشکل کمک کنند.